Dieta bezmleczna – zasady stosowania i wprowadzania.

Dieta bezmleczna – zasady stosowania i wprowadzania.

Dieta bezmleczna zarówno dla osoby dorosłej jak i dla dziecka wydaje się często bardzo problematyczna. Mleko jest podstawowym składnikiem diety w wielu domach i trudno wyobrazić sobie życie bez jogurtów, twarożków i żółtego sera. Tym bardziej, że zamienniki wydają się drogie i trudno dostępna. Jak wprowadzać dietę bezmleczną i jakie są jej zasady?

Spis treści

  • Dieta bezmleczna – dla kogo?
  • Dieta bezmleczna czy bezlaktozowa?
  • Dieta bezmleczna – co wolno a czego nie wolno?
  • Dieta bezmleczna a leki
  • Dieta bezmleczna dziecka – czy bezpieczna?
  • Dieta bezmleczna a wapń.
  • Dieta bezmleczna – efekty.
  • Dieta bezmleczna – urozmaicenie
  • Dieta bezmleczna – dla kogo?

Dieta bezmleczna – dla kogo?

Pierwszym pytaniem na które należy sobie odpowiedzieć jest: czy powinienem stosować dietę bezmleczną? Odpowiedź nie jest oczywista. Coraz więcej osób rezygnuje z mleka nie ze względów zdrowotnych, ale etycznych. Są też tacy, którzy uważają, że nabiał generalnie szkodzi ludziom i powinno się go unikać. Z pewnością największą motywacją do diety bezmlecznej jest alergia i nietolerancja pokarmowa.

Alergia mleko – czyli alergia na białka mleka krowiego. Układ immunologiczny wytwarza przeciwciała przeciwko białkom mleka krowiego. U dzieci może ona przyjmować postać tzw. skazy białkowej. Dlatego też wiele mam karmiących rezygnuje czasowo z mleka podczas karmienia piersią.

Nietolerancja laktozy – czyli nietolerancja cukru mlecznego na skutek niedoboru enzymu jakim jest laktaza.

Różnica jest bardzo istotna ponieważ inne zalecenia dietetyczne są w przypadku alergii a inne nietolerancji.

Alergia a nietolerancja –  różnicy przeczytasz tutaj

Dieta bezmleczna czy bezlaktozowa?

Jeśli źle czujesz się po mleku warto dość do przyczyny problemu: czy leży ona w alergii na białka mleka czy też w nietolerancji laktozy. Diagnostyka jest o tyle ważna, że oba te schorzenia mają różne zalecenia dietetyczne.

Alergia na mleko – oznacza, że organizm reaguje nieprawidłowo na białka mleka krowiego. Oznacza to, że konieczne jest wyeliminowanie WSZYSTKICH produktów zawierających białka mleka: masła, jogurtów, maślanki, serów, kefirów, twarogów itd. Co więcej, bardzo często alergia na białka mleka krowiego oznacza, że konieczne jest także zrezygnowanie z produktów kozich i owczych, ze względu na podobną budowę białek.

Nietolerancja laktozy oznacza, że organizm nie trawi samej laktozy. Pacjenci tacy mogą spożywać produkty mleczne, ale oznaczone jako bezlaktozowe.

Aby upewnić się, czy mamy problem z alergią czy nietolerancją należy wykonać odpowiednie badania:

  • W kierunku alergii IgE-zależnej (szybkiej)
  • W kierunku alergii IgG- zależnej (utajonej)
  • W kierunku nietolerancji laktozy (wodorowy test oddechowy).

Nietolerancja laktozy – o niej przeczytasz tutaj

Obserwując objawy można podjąć próbę zidentyfikowania problemu.

  • Jeśli po zjedzeniu produktów mlecznych reakcja następuje szybko (w ciągu pół godziny) i manifestuje się np. biegunką, bólem brzucha można przypuszczać, że problem leży w nietolerancji laktozy.
  • Jeśli dolegliwościom towarzyszy zaczerwienienie twarzy, problemy z oddychaniem wówczas prawie na pewno jest to alergia IgE-zależna. W takim przypadku trzeba zachować szczególną ostrożność gdyż nawet niewielka ilość mleka może spowodować wstrząs anafilaktyczny.

Najtrudniej jest w przypadku alergii IgG-zależnej (lub tzw. nadwrażliwości pokarmowej). Wiele osób czuje dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ale nie występują one bezpośrednio po posiłku. Zgłaszają jednak, ze sytuacja poprawia się po wyeliminowaniu produktów mlecznych. Taki rodzaj nadwrażliwości można potwierdzić wykonując np. testy ImuPro. Dodatkowo dowiemy się, czy dozwolone są produkty kozie i owcze.

Dieta bezmleczna – co wolno a czego nie wolno?

Dieta bezmleczna oznacza najczęściej konieczność wycofania wszystkich przetworów mlecznych. Zaliczają się do nich:

  • Jogurty i serki homogenizowane
  • Maślanka, kefir
  • Mleko skondensowane
  • Mleko w proszku
  • Wszystkie sery żółte
  • Mleka w kartonach, foliach, „prosto od krowy”
  • Śmietana

Pamiętaj także, że mleko znajduje się w wielu produktach garmażeryjnych w tym wędlinach, słodyczach, pieczywie. Nie spożywaj produktów, które w składzie mają:

  • Serwatkę
  • Białka mleka krowiego
  • Hydrolizowane białko zwierzęce
  • Mleko w proszku

Dieta bezmleczna – czy mleko kozie jest zamiennikiem mleka krowiego?

Nabiał owczy i kozi nie może być zamiennikiem na diecie bezmlecznej. Prawdą jest, że mleko kozie i owcze ma inne proporcje białek. Np. mleko kozie ma mniej kazeiny. Jednak nadal skład tych mlek jest na tyle podobny, że w większości przypadków na diecie bezmlecznej nie można stosować mleka koziego i owczego jako zamienników. Może jednak zdarzyć się, że alergizują wyłącznie białka zawarte w mleku krowim dlatego np. w testach ImuPro otrzymujemy informację jaki nabiał jest dozwolony.

Dieta bezmleczna a leki

W wielu lekach i suplementach w składzie znajdziemy białka mleka dlatego należy dokładnie czytać ich składy. Szczególnym problemem mogą być probiotyki. Tutaj najdziesz listę probiotyków bez laktozy i białek mleka.

Dieta bezmleczna dziecka – czy bezpieczna?

Coraz więcej dzieci ze względu na liczne alergie pokarmowe czy atopowe zapalenie skóry musi być na diecie bezmlecznej. Warto pamiętać, że każda dieta eliminacyjna może być niedoborowa jeśli nie zostanie właściwie zbilansowana. Kiedy i jak wprowadzić dietę bezmleczną dziecku przeczytasz tutaj

Dieta bezmleczna a wapń.

Najwięcej obaw ze stosowaniem diety bezmlecznej mają rodzice, którzy obawiają się niedoborów wapnia u dzieci. Faktem jest, iż wapń jest niezbędny dla prawidłowego rozwoju dziecka oraz mineralizacji kości. Jednak można znaleźć go w wielu innych źródłach, niekoniecznie w mleku.

Prowadzenie dobrze zbilansowanej diety bogatej w ziarna, nasiona, suszone owoce i zielone warzywa pozwala z powodzeniem zaspokoić dzienne zapotrzebowanie na wapń. Pamiętaj, że badania prowadzone wśród dzieci stosujących dietę wegańska (czyli między innymi bezmleczną) wykazały, że jeśli jest ona dobrze skomponowana to nie jest dietą niedoborową.

Produkty bogate w wapń – tutaj znajdziesz listę i artykuł na ten temat.

Dieta bezmleczna – efekty.

Efekty diety bezmlecznej zależą od tego dlaczego zdecydowaliśmy się odstawić nabiał. Jeśli przyczyną były dolegliwości ze strony układu pokarmowego, a problemem faktycznie jest nietolerancja laktozy albo alergia na białka mleka krowiego to już po kilku dniach od eliminacji można spodziewać się poprawy samopoczucia i zanikania objawów. Pamiętaj, że jeśli zastosujesz dietę bez wykonania badań i będziesz stosować ją restrykcyjnie, a później zdecydujesz się zrobić badania na nadwrażliwość pokarmową to wyniki mogą wyjść zakłamane. Stosowanie diety eliminacyjnej dłużej niż 3 tygodnie sprawia, że liczba przeciwciał będzie obniżona co może dać w badaniu błędy wynik. Dlatego zawsze uprzedzaj o swojej diecie laboratorium w którym wykonujesz badanie.

Jeśli stosujesz dietę bezmleczną karmiąc piersią ze względu na dolegliwości dziecka na efekty również trzeba będzie poczekać minimum kilka dni, ale nawet 1-2 tygodnie. Nie zniechęcaj się, jeśli nie widać efektów od razu. Pamiętaj jednak, że dolegliwości ze strony układu pokarmowego u dziecka mogą być także wynikiem niedojrzałości układ pokarmowego i nie zawsze stanowią wskazanie do diety eliminacyjnej.

Tutaj przeczytasz o diecie mamy karmiącej 

Dieta bezmleczna – urozmaicenie

Najczęściej popełnianym błędem jest drastyczne zubożenie diety. Niestety, ale świadomość tego jak powinien wyglądać różnicowany jadłospis i wiedza na temat zamienników jest często zbyt niska, aby zrekompensować ubytek nabiału w diecie. Głównym problemem pacjentów nie jest więc sama eliminacja, ale znalezienie wartościowych zamienników i wprowadzenie ich do codziennego jadłospisu. Bardzo ważną zasadą jest nie ograniczanie się do 1-2 rodzajów zamienników. W przypadku diety bezmlecznej jest to często soja i ryż pod postacią np. jogurtów, napojów czy tofu.

Tymczasem na rynku dostępne są między innymi napoje:

  • ryżowe
  •  sojowe
  • migdałowe
  • orzechowe
  • jaglane
  • kokosowe

Ich cena waha się od kilku do kilkunastu złotych. Warto zwracać uwagę na ich skład i wybierać takie bez cukru i dodatku stabilizatorów.

 

Poza tym bardzo cennymi źródłami wapnia będą:

  • Nasion i ziaren bogatych w wapń: amarantus, sezam, mak, migdały
  • Suszone owoce np. figi
  • Sardynki (w całości, z ośćmi)
  • Algi
  • Napoje roślinne wzbogacane wapniem (np. z alg)
  • Woda mineralna z wapniem (np. Muszynianka) Uwaga! Pamiętaj, że niemowlęta i małe dzieci nie powinny pić wody średnio i wysoko mineralizowanej!

Więcej informacji o zamiennikach mleka znajdziesz w tabelce w tym wpisie

Podobne wpisy

nietolerancja histaminy

Nietolerancja histaminy – jak postępować z dietą i probiotykami?

naturalne probiotyki

Jak wybrać odpowiedni probiotyk?

ranking psychobiotykow

Ranking psychobiotyków- co wybrać?

probiotyki

Probiotyki wspierające zdrowie układu pokarmowego

1 thought on “Dieta bezmleczna – zasady stosowania i wprowadzania.”

  1. Bardzo przydatny artykuł. Wiele osób nawet nie ma pojęcia o takiego rodzaju nietolerancjach i alergiach. Jeśli nawet nie dają dolegliwości ze strony układu pokarmowego, to często można zauważyć problem na twarzy w postaci wyprysków.
    Cieszę się, że tu trafiłam.
    Pozdrawiam

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.