Dieta a trądzik – czy można wspomóc leczenie trądziku dietą? I jakie suplementy warto stosować? Czy można jeść czekoladę mając trądzik? A może trzeba wyeliminować mleko? Koniecznie przeczytaj artykuł!
Trądzik to zmora młodzieży w wieku pokwitania. Wówczas związane jest to przede wszystkim z gwałtownymi zmianami hormonalnymi w organizmie. Jednak Trądzik może rozwinąć się też u osób dorosłych. Szacuje się, że 12% kobiet i 3% mężczyzn choruje na tę przypadłość.
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie są objawy trądziku?
- Trądzik a dieta – czy ma znaczenie?
- Suplementy na trądzik – czy warto stosować?
Wpis powstał przy współpracy z ekspertami z Instytutu Mikroekologii w Poznaniu.
Objawy trądziku – czy to na pewno trądzik?
Trądzik jest jedną z najczęściej występujących chorób dermatologicznych. Występuje u ponad 80% młodzieży między 16. a 19. rokiem życia
Najczęściej spotyka się postać łagodną trądziku. Tylko 15% osób będzie miało ciężką postać choroby. Jednak trądzik coraz częściej dotyczy też osób w dojrzałym
wieku, nawet po 40 roku życia. W takim wypadku stosuje się określenie tzw. trądziku późnego
Objawy trądziku i przebieg tej choroby skóry są takie same jak w trądziku młodzieńczym, ale zwykle nie ustępują samoistnie. Ważne jednak, aby wiedzieć, że trądzik jest chorobą zapalną skóry. Najczęściej występuje on pod postacią wyprysku, który może być zaogniony, powodować ból czy świąd.
Najczęściej zajmuje takie obszary jak:
- Twarz
- Plecy
- Klatka piersiowa
- Ramiona
U kobiet trądzik może pojawiać się okresowo np. na skutek zmian hormonalnych w czasie cyklu menstruacyjnego. Jednak przewlekły, nasilony problem z uciążliwym trądzikiem to nie tylko kwestia estetyki! Trzeba pamiętać, że stan zapalny na skórze może wskazywać na problemy z całym organizmem np. z jelitami czy alergiami pokarmowymi.
Pamiętaj także, że przewlekłe problemy skórne należy konsultować z lekarzem – dermatologiem. To, co dla nas może wydawać się zwykłym trądzikiem może być na przykład… skórną postacią celiakii! Jest to choroba Duhringa, czyli opryszczkowe zapalenie skóry, zespół jelitowow – skórny związany z nietolerancją glutenu.
Trądzik – co może na niego wpływać?
Istota schorzenia związana jest z zaburzeniami wydzielania łoju oraz stanem zapalnym mieszka włosowo-łojowego. Można wyróżnić trzy główne przyczyny, które wzajemnie oddziałując, powodują pojawienie się zmian trądzikowych:
- Nadmierna aktywność gruczołów łojowych. Związana najczęściej z pobudzeniem wydzielania hormonów, które powodują gruczołów łojowych i wzmagają sekrecję sebum.
- Zaburzenia w procesie rogowacenia przewodów wyprowadzających gruczołów łojowych, co prowadzi do powstawania zaskórników otwartych oraz zamkniętych.
- Kolonizacja mieszków włosowych przez bakterie, których nadmiar powoduje zaostrzanie się zmian chorobowych.
Na rozwój trądziku wpływ mają:
- czynniki genetyczne,
- hormony,
- rozwój bakterii Propionibacterium acnes,
- nadmierne wydzielanie łoju,
- niektóre substancje lecznicze i kosmetyki.
Pojawia się istotne pytanie na ile wpływ na przebieg trądziku ma dieta i suplementacja. Uznaje się, że niektóre produkty spożywcze mogą powodować zwiększone wydzielanie łoju. Dodatkowo istotny jest stan zapalny toczący się nie tylko na skórze, ale w całym organizmie.
Tak jak zostało napisane trądzik to choroba zapalna skóry. Oprócz leczenia objawowego czyli maści sterydowych i właściwej pielęgnacji ważne jest także zadbanie o wyciszenie stanu zapalnego wewnątrz organizmu.
Dieta a trądzik – co musisz wiedzieć?
Na zaostrzenie stanów chorobowych w przebiegu chorób zapalnych może mieć wpływ alergia pokarmowa, zarówno IgE-zależna jak i IgG-zależna, a także dysbioza jelitowa. Na skutek zaburzeń bariery jelitowej, po spożyciu niektórych pokarmów może dochodzić do powstawania przewlekłego stanu zapalnego, który przekłada się także na stan skóry i pojawienie się lub zaostrzenie zmian trądzikowych.
Trądzik jest chorobą, z którą boryka się coraz większa grupa ludzi. Leczenie to duże wyzwanie ze względu na
nawrotowy charakter choroby, oraz jej złożony charakter. Należy zacząć je jak najwcześniej, zanim znajdzie się w zaawansowanym stadium. Dzięki temu zmniejsza się szanse na pojawienie się trwałych zmian w postaci blizn i przebarwień. Skuteczne leczenie powinno opierać się o leczenie dermatologiczne oraz uzupełniające takie jak np. dietoterapia.
Dieta a trądzik – produkty zabronione w trądziku:
Dieta w trądziku – czy można jeść mleko?
U wielu osób z trądzikiem korzystne efekty przynosi zastosowanie diety bez nabiału. Pierwszą przyczyną mogą być wspomniane już alergie IgG-zależne, w których nabiał jest jednym z najczęściej alergizujących produktów. Poza tym wykazano, że na występowanie i zaostrzanie się zmian trądzikowych mogą wpływać także hormony zawarte w mleku, m.in. progesteron, prekursory testosteronu i innych. Androgeny (czyli hormony płciowe) mogą odpowiadać za przetłuszczanie się skóry, kolonizację w mieszkach włosowych bakterii z rodziny Propionibacterium acnes oraz nadmierne rogowacenie skóry.
Dieta w trądziku – produkty o wysokim indeksie glikemicznym
Niektóre badania wskazują także na związek trądziku ze spożywaniem produktów o wysokim indeksie glikemicznym.
„Pożywienie o wysokim indeksie glikemicznym powoduje wzrost produkcji insulinoopornego czynnika IGF1, który zwiększa ilość androgenów, prowadząc do wzmożonego wydzielania łoju”
Porada: Poszukaj w Internecie listy produktów z niskim indeksem glikemicznym. Możesz też pobrać odpowiednią aplikacje, która pomoże ci w zastosowaniu takiej diety. Warto także poprosić o pomoc dietetyka.
Dieta w trądziku – czy można jeść czekoladę?
Tutaj również istnieją sprzeczne badania. Zaostrzenie zmian skórnych po spożyciu czekolady może być związane zarówno z tym, że w większości przypadków zawiera w składzie mleko, oraz faktem, że ma wysoki indeks glikemiczny.
Dieta a trądzik – podsumowanie
- Brak jednoznacznych badań co do szkodliwości poszczególnych produktów spożywczych wskazuje, że w przypadku trądziku dieta powinna być zindywidualizowana i przeciwzapalna.
- Zaleca się unikanie produktów wysokoprzetworzonych, smażonych i o wysokim indeksie glikemicznym.
- Wiele wskazuje także na to, że przyczyną zaostrzania zmian chorobowych może być nabiał.
Często jednak trudno określić czy faktycznie te produkty powodują zaostrzenie choroby. Dlatego rozwiązaniem może być dobrze dobrana dieta eliminacyjna np. na podstawie wyników badań na nadwrażliwości pokarmowe.
Jelita i trądzik – nie tylko w celiakii!
Szacuje się, że dysbioza jelitowa może dotyczyć aż 54% pacjentów z trądzikiem. Ze względu na to, że trądzik u dorosłych może mieć wiele przyczyn leczenie powinno być kompleksowe i nie obejmować jedynie leczenia przyczynowego, ale także likwidację źródła problemu. Pierwszym krokiem powinno być wykluczenie problemów hormonalnych (np. wizyta u ginekologa, dermatologa lub endokrynologa). Warto wprowadzić także suplementację probiotykami.
Jak wybrać dobry probiotyk? Przeczytaj tutaj
Powiązanie jelit ze zmianami trądzikowymi na pierwszy rzut oka nie wydaje się oczywiste. Jednak oprócz wspomnianego wyżej przewlekłego stanu zapalnego warto wiedzieć także o jeszcze jednej, szczególnie ważnej funkcji jelit i bytujących w nim bakterii – roli immunomodulującej. W jelitach znajduje się znaczna część komórek układu odpornościowego, którego działanie regulowane jest między innymi przez mikroflorę. Ma ona wpływ między innymi na regulowanie stanów zapalnych poprzez oddziaływanie na produkcję cytokin. Ze względu na to, że trądzik jest chorobą zapalną skóry właściwa regulacja procesów immunologicznych jest bardzo istotna w jego leczeniu. Dodatkowo w przypadku zmian trądzikowych często dochodzi do nadkażeń bakteryjnych, które wymagają leczenia antybiotykami. Z jednej strony jest to konieczne, a z drugiej jeszcze bardziej osłabia mikroflorę jelitową, co może powodować nawroty choroby. Dlatego aby wyrwać się z tego błędnego koła należy zawsze podczas antybiotykoterapii i przez minimum 3 miesiące po niej stosować wysokiej jakości probiotyki oraz dietę bogatą w skrobię oporną.
Trądzik – dieta i probiotykoterapia dobrana do wyników badań.
W celu zmniejszenia przewlekłego stanu zapalnego dobrym pomysłem jest wykonanie badań w kierunku dysbiozy jelitowej KyberKompaktPro. Kolejnym etapem jest wprowadzenie diety eliminacyjnej opartej o wyniku badania ImuPro. Równoległe stosowanie celowanej probiotykoterapii oraz diety jest ważnym uzupełnieniem leczenia farmakologicznego zleconego przez specjalistę.
Trądzik a SIBO
Związek trądziku z jelitami może dotyczyć także przerostu bakterii w jelicie cienkim (SIBO). W założeniu największa liczba bakterii powinna bytować w jelicie grubym. Na skutek różnych sytuacji może dojść jednak do sytuacji, kiedy następuje przerost flory bakteryjnej na odcinku jelita cienkiego. SIBO może być spowodowane np. zbyt małą ilością kwasu żołądkowego na skutek przewlekłego przyjmowania leków z grupy inhibitorów pompy protonowej (popularne leki na zgagę) czy też zmniejszoną motoryką w jelicie. SIBO dotyka nawet 10 razy częściej pacjentów z trądzikiem różowatym. Co istotne, pacjenci z trądzikiem często skarżą się na przewlekłe bóle brzucha, biegunki, wzdęcia, co tłumaczy się stresem związanym z chorobą skóry. Tymczasem przyczyną tych dolegliwości może być właśnie SIBO. Aby to potwierdzić należy wykonać wodorowy test oddechowy i w przypadku pozytywnego wyniku wdrożyć odpowiednie leczenie.
Suplementy diety na trądzik – Omega 3
Badania naukowe wskazują na to, że wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WNKT) takie jak Omega-3 i Omega-6 mają pozytywny wpływ na stan skóry poprzez zdolność zmniejszania stanu zapalnego i alergicznego, możliwość hamowania odpowiedzi immunologicznej, a także zmniejszania ostrości przebiegu procesów zapalnych i zakażeń bakteryjnych. Niedobór WNKT może powodować zmniejszoną płynność sebum, co wiąże się z zamknięciem ujść gruczołów łojowych, zaburzeniami procesu rogowacenia naskórka i powstaniem zmian skórnych takich jak np. zaskórniki. Bardzo istotna jest proporcja spożywanych kwasów Omega-3 i Omega-6 w diecie. Ze względu na dość powszechne występowanie Omega-6 (oleje roślinne, orzechy, pestki, nasiona), a niewielką podaż w diecie Omega-3 (przede wszystkim tłuste ryby morskie) może dochodzić do rozwoju czynników prozapalnych, a co za tym idzie – trądziku. Dlatego tak istotne jest, aby jeśli nie jemy 2-3 porcji tłustych ryb morskich w tygodniu wprowadzić suplementację Omega-3. Badania pokazały, że stosowanie preparatów zawierających kwasy Omega-3 i Omega-6, powodowało zwiększenie odporności na zmęczenie, poprawę nawilżenia, gęstości oraz elastyczności skóry. 3Dodatkowo warto zadbać o właściwą podaż cynku oraz witaminy A.
Suplementy diety na trądzik – Witamina B6 i B3
Witaminy B są stosowane w dermatologii od ponad 40 lat w różnorodnych schorzeniach, m.in. w trądziku pospolitym, trądziku różowatym,
atopowym zapaleniu skóry. Witamina B3 działa przeciwzapalnie poprzez modulacje aktywności cytokin zapalnych. Witamina B6 zmniejsza łojotok skóry.