Jaki suplement diety? Lek czy suplement? Czym kierować się kupując suplement i jak nie dać się oszukać? Czy suplementacja diety jest koniecznością? Najczęściej niestety tak. Czy jest nadużywana? Niestety tak. Czy możemy wybierać suplementy bardziej świadomie? Na szczęście tak! Co musisz wiedzieć wybierając w aptece preparat? Na co zwracać uwagę?
Tekst powstał na podstawie webinaru z dr. Mirosławą Gałęcką z Instytutu Mikroekologii. Na końcu informacja gdzie można zakupić pełen dostęp do webinaru!
Jaki suplement diety?– kilka słów o rynku farmaceutycznym.
Idziesz do lekarza, a potem do apteki. Wykupujesz receptę. Czy przyglądasz się co właśnie kupiłeś? Większość osób (w tym ja do niedawna) myślałam, że kupuję leki. A tymczasem na recepcie (chodź nie na receptę) często znajdują się też suplementy i wyroby medyczne. Czy to źle? Absolutnie nie! Ale warto znać różnicę.
Lek czy suplement diety? A może wyrób medyczny?
Lek leczy, suplement uzupełnia niedobory i wspomaga leczenie, wyrób medyczny pomaga poprzez działanie mechaniczne. Najkrócej jak się da, ale nadal niejasno. Spójrzmy więc na infografikę, która pokazuje różnice!
Lek czy suplement diety? To wszystko zależy! Lek zdecydowanie przechodzi więcej kontroli i musi mieć udowodnione działanie. Dlatego jeśli potrzebujesz np. preparatu z magnezem czy witaminą D poproś o farmaceutę o LEK, a nie suplement diety.
- Lek może być na receptę lub bez recepty. Aby wprowadzić go do obrotu musi mieć udowodnione działanie zapobiegające chorobom lub lecznicze. Dużo większa kontrola odnośnie jakości, skuteczności. Znacznie ograniczenia względem reklamy.
- Wyrób medyczny. Mniejsze restrykcje zarówno odnośnie wprowadzenia na rynek jak i reklamy, jednak nadal większe niż w przypadku suplementu diety. Wyrób medyczny ma działanie mechaniczne, czyli np. nawilża śluzówki, działa ochronnie itd. Nie leczy!
- Suplement diety – na tę chwilę najłatwiejszy do wprowadzenia na rynek. Nie musi przechodzić badań względem skuteczności. Może być powszechnie reklamowany, acz (teoretycznie) reklama nie powinna wprowadzać konsumenta w błąd, że np. suplement coś leczy. Jego zadaniem jest uzupełnianie niedoborów lub wspomaganie łagodzenia objawów (np. suplementy ziołowe). Suplement NIE LECZY, a wspomaga leczenie. Nie jest zamiennikiem leków, zdrowego stylu życia, diety itd.
Jaki suplement diety? Jakość suplementów diety
Pytając o to jaki suplement diety wybierzesz należy brać pod uwagę nie tylko to co zawiera, ale także jaka jest jego jakość.
Tak jak już wspomniałam suplementy diety nie muszą przejść żadnych restrykcyjnych kontroli.
To główny problem z jakim borykają się konsumenci. I niestety bardzo trudno jest jednoznacznie wskazać, które firmy czy preparaty są warte polecenia. Dlaczego? Ponieważ rynek suplementów diety i wyrobów medycznych jest bardzo mało kontrolowany. Dodatkowo wojna cenowa (którą widać np. na rynku probiotyków) doprowadza do tego, że firmy wprowadzają do obrotu produkty za przysłowiowe 3,99 zł, które nie tylko nie działają, ale mogą nawet szkodzić. (patrz raport)
Ile razy będąc w aptece potykamy się o półki z przecenionymi suplementami na wszystkie choroby tego świata: na uspokojenie, na układ moczowy, na odchudzanie, na odporność. Pomyślmy sobie wtedy, czy ta tabletka, którą będziemy łykać przyniesie nam korzyść. I czy jest potrzebna? Może warto do suplementacji podejść rozsądniej? Aby suplementacja była skuteczna, przyjmowany preparat powinien być wysokiej jakości. Wybierając go najlepiej kierować się: rekomendacją lekarza lub farmaceuty, rekomendacją osób zaufanych oraz prestiżem marki i składem produktu. Zdecydowanie nie należy polegać na anonimowych opiniach z Internetu ani reklamach.
Jaki suplementy diety – kroki prawidłowej suplementacji
Idealną sytuacją jest kiedy wszystkie niezbędne składniki mineralne i witaminy trafiają do organizmu z pożywieniem. Niestety, ze względu na zubożoną dietę i duże przetworzenie żywności większość osób nie dostarcza ich sobie w wystarczającej ilości. Niemniej ważnym aspektem jest wchłanianie witamin i składników mineralnych. Proces ten odbywa się przede wszystkim w jelitach i uczestniczy w nim mikroflora jelitowa. Dysbioza, czyli zaburzona równowaga bakterii w jelicie sprawia, że nawet jeśli przyjmowane są witaminy i składniki mineralne z suplementów nie trafiają one do organizmu tylko są wydalane. A niestety jest to bardzo powszechny problem!
Skuteczność suplementacji można ocenić dopiero po jakimś czasie wykonując kontrolne badania lub oceniając stan zdrowia. Kroki skutecznej suplementacji:
konsultacja dolegliwości u lekarza w celu wyeliminowania poważnych chorób;
badania krwi: podstawowa morflologia oraz poziom witamin i mikroelementów;
zapisanie w notatniku dolegliwości (ważne do celów kontroli działania);
dobór odpowiednich preparatów i długotrwała suplementacja (min. 3 miesiące);
równoczesne dbanie o stan jelit i wchłanianie (probiotykoterapia);
po 3 miesiącach kontrola: badania
Ad. 2 Kilka słów o badaniach przed suplementacją
Dlaczego warto wykonać podstawowe badania krwi? Zazwyczaj o suplementacji diety zaczynamy myśleć kiedy pojawiają się jakieś dolegliwości: osłabienie, nawracające infekcje, bóle itd. Najczęściej zamiast udać się do lekarza to albo korzystamy z dr Google albo idziemy do farmaceuty i prosimy „o jakiś preparat na odporność”. Tymczasem występujące objawy mogą mieć bardzo różne źródło i warto, zamiast w ciemno rzucać się na suplementy, sprawdzić podstawowe parametry krwi.
Dorośli: morfologia z rozmazem ręcznym, glukoza, elektrolity (sód, potas, magnez, wapń, żelazo, w przypadku chorób tarczycy selen, jod), ferrytyna, witamin D, witamina B12, kwas foliowy, witamina B6, warto homocysteinę, ogólne badanie moczu. U osób powyżej 55 roku życia należy wykonać badania w kierunku osteoporozy.
Dzieci: morfologia z rozmazem ręcznym, witamina D, żelazo, ferrytyna, ogólne badanie moczu.
Lek czy suplement? Jakie są najczęstsze niedobory?
Jeśli wyniki są w porządku to suplementacja za wszelką cenę nie ma sensu. Trzeba szukać innych źródeł problemu (może stres? Zmęczenie?). Nie da się jednak ukryć, że mało kto będzie mógł pochwalić się doskonałymi wynikami. Niedobory są bowiem bardzo powszechne. Z jakimi najczęściej mamy do czynienia?
Lek czy suplement – co wybrać i jak?
Kiedy mamy już wykonane badania i wiemy z jakimi niedoborami przyjdzie się nam zmierzyć stajemy przed koniecznością wyboru preparatu, dawki i czasu suplementacji. Problem jest taki (jak ze wszystkim), że suplementacja powinna być dobrana indywidualnie. Czyli pod uwagę brane są wyniki badań + dieta i stan kliniczny pacjenta. Nie ukrywajmy jednak, że najczęściej sami chcemy sobie dobrać suplementy. Żeby zrobić to dobrze koniecznie:
-
Jeśli jest taka możliwość wybierz dany składnik czy witaminę w postaci leku np. magnez, witamina D itd. Jeśli musisz wybrać suplement kieruj się przede wszystkim jego składem np, w przypadku probiotyków
-
Pamiętaj, że jeśli suplement jest bardzo tani albo bardzo drogi(!) powinno to wzbudzić Twoją czujność. Mało jest preparatów, które za 2- 5 zł oferują dobrą jakość, ale mało też jest takich, które muszą kosztować 200-500 zł żeby były skuteczne. Zachowaj rozsądek, nie ufaj ani super – cenie ani wspaniałym opisom.
-
Stosuj się do opisanych powyżej kroków prawidłowej suplementacji. Nie zaniedbuj badań kontrolnych ani zapisywania dolegliwości przed i po terapii. W przeciwnym razie nie dowiesz się, czy wybrany suplement pomógł.
-
Postaraj się uzupełnić dietę. Suplementacja powinna być czasowa ( w większości przypadków), a zróżnicowana dieta to podstawa
-
Równolegle (a najlepiej przed rozpoczęciem suplementacji) zadbaj o jelita: probiotykoterapia to klucz do wchłaniania! Nie chcesz przecież, żeby Twój drogi suplement diety, kolokwialnie mówiąc, spłynął z wodą w toalecie…
Poniżej mała ściąga, przygotowana przez dr Mirosławę Gałęcką.
Jaki suplement diety w chorobach autoimmunologicznych:
W chorobach tkanki łącznej koniecznie witamina D, W Hashimoto selen: 200 mcg dziennie – powoduje redukcję przeciwciał, probiotyki.
Jaki suplement diety w ciąży:
Ostatnio pojawiają się doniesienia, że nie należy suplementować kwasu foliowego w ciąży, ze względu na częstą (?) mutację genu MTHFR. temat jest szeroki, ale w poczytnych newsach zbyt często stosuje się uproszczenie i może to wiele kobiet wprowadzić w błąd. Kwas foliowy jest bardzo ważny w ciąży! Faktycznie – jeśli występuje mutacja genu MTHFR (można wykonać w tym kierunku badania genetyczne) to popularny kwas foliowy kupowany przez kobiety starające się o dziecko i w ciąży nie jest najlepszym wyborem. Powinny wówczas stosowane być foliany czyli już zmetylowaną formę kwasu foliowego. Foliany kupić trudniej, badania na mutację MTHFR robi mało kobiet ponieważ nie są to badania standardowo zalecane, a o sprawie jest głośno od niedawna. Nie potrafię zająć jednoznacznego stanowiska czy każda kobieta powinna zrobić badania (ja zrobiłam, mutacji nie mam) i czy lepiej stosować kwas foliowy czy od razu foliany (pewnie stosowałabym foliany gdybym wcześniej miała taką wiedzę). Do indywidualnej decyzji każdej z Was. Ale absolutnie nie wolno rezygnować z suplementacji witaminy B9 (czyli własnie kwasu foliowego)
- Konieczne przyjmowanie kwasu foliowego, witamina B9 400-800 mcg, ciężarne z grupy ryzyka dawka 4 mg! Kobiety pijące alkohol przed ciążą też powinny przyjmować więcej kwasu foliowego. W trakcie karmienia 500 mcg. Kwas foliowy zapobiega wadom cewy nerwowej. Biodostępność kwasu foliowego w pożywieniu wynosi 50-80% w porównaniu z suplementami.
- UWAGA! U kobiet z mutacją genu MTHFR lepiej spozywać 5-metylotetrahydrofolian.
- Żelazo oraz witamin C, która ułatwia jego przyswajanie. Dawki ustala się z lekarzem
- Refluks w ciąży – węglan wapnia. Niektóre badania sugerują, że zapobiega też nadciśnieniu w ciąży
- Witamina D i wapń
- Błonnik
- 300-900 mg siarczanu magnezu – zapobiega skurczom łydek w ciąży
- Nudności w ciąży – witamina B6 lub kompleks witamin B. Ewentualnie imbir 350-500 mg 3 x dziennie
Jaki suplement diety w cukrzycy
- Błonnik
- Pikolinian chromu600 mcg dziennie wraz z 2 g Biotyny dziennie – regulują i poprawiają wrażliwość na insulinę. Pozwalają lepiej kontrolować poziom glukozy i cholesterolu u pacjentów z cukrzycą typu II.
- Kwas alfa-liponowy – środek zapobiegawczy w neuropatii cukrzycowej, na receptę
- Berberyna – 1000–1500 mg dziennie
- Cynamon – jeszcze nie potwierdzona skuteczność w obniżaniu poziomu cukru
- Magnez – działanie profilaktyczne
- Witamina D – profilaktyka wystąpienia cukrzycy u dziecka podczas ciąży
UWAGA – mała dawka kawy poprawia wrażliwość na insulinę
Jaki suplement diety w migrenie
- Lepiężnik (Petasites hybridus) 75 mg 2 x dziennie
- Witamina B2 24-400 mg
- Magnez 300-600 mg (cytrynian magnezu)
- Koenzym Q 300 mg dzinnie
- Witaminy B6, B12, kwas foliowy
Jaki suplement diety w zapaleniu pęcherza
- Żurawina – zawiera kwas ilochinowy, jabłkowy, cytrynowy. Kwas ilochinowy prowadzi do produkcji kwasu hipurowego, który ma działanie antybakteryjne.
- PROBIOTYKI – Urolact
- D- Mannoza
- 2000 mg rozpuszczonych w wodzie
- Witamina C
- Nawłoć, pokrzywa
Postarałam się dla Was wybrać najważniejsze informacje. Małe uzupełnienie (chociaż większość zostało napisane) znajdziecie tutaj w tym PDF-ie
A jeśli chcecie posłuchać więcej to na prawdę polecam webinar: Znajdziecie go w sklepie Instytutu Mikroekologii!
Dobrze opisane 🙂 Zgadzam się z tym bardzo.
Dziękuję!
Dziewczyny, jakie suplementy witaminowe brałyście w ciąży?
także przyznam Ci rację co do zawartej w artykule treści:) Oby więcej takich postów:) Ja akurat mam zamiar zacząć przyjmować suplement (…) bo czytałam o nim wiele dobrego, ale do tego chce też zmienić nawyki żywieniowe i stosowac się do przepisów ze strony suplementu 🙂
Ja się zdecydowałam na suplement z ekstraktem z ostropestu plamistego na poprawę funkcjonowania wątroby, bo ostatnie wyniki miałam nienajlepsze i tak mi lekarka poradziła, żeby coś pobrać przez jakiś czas. A w aptece polecali ten suplement ze względu na to, że ekstrakt ma lepsze działanie niż sproszkowane rośliny
Uważam że suplementacja diety powinna odbywac się jak najbardziej w sposob naturalny, przez odpowiednią zbilansowaną dietę. Oczywiście zdaje sobie sprawe że nie wszystkei witaminy jestesmy sobie dostarczyc z jedzeniem. Na własnej skórze sie o tym przkonałam. Ale jeśli chodzi o suplementy to w również uważam że powinny być one naturalne ziołowe.
Dieta nie zawsze wystarcza niestety, żeby utrzymać właściwy poziom wszelkich minerałów i witamin w organizmie. Poza tym czasami różne funkcje organizmu siadaja i trzeba się wspomóc zewnętrznie. U mnie coś tak szwankuje z metabolizmem węglowodanów i w zwiazku z tym biorę od dłuższego czasu suplement herbaya z wyciągiem z białej morwy, który to skutecznie poprawia