Naturalna odporność dziecka zaczyna kształtować się jeszcze w okresie prenatalnym, jednak wtedy zależy głównie od organizmu matki. Uznaje się, że pierwsze przeciwciała zdobywane są wraz z porodem, a potem w okresie karmienia mlekiem matki. Najważniejsze dla budowania odporności dziecka jest pierwszych 1000 dni jego życia, kiedy budowana jest odpowiednia mikrobiota jelitowa. Wpływ na nią może mieć odpowiednie rozszerzanie diety, warunki środowiskowe, obecność lub brak rodzeństwa, ale również przyjmowanie różnego rodzaju leków.
Czym jest odporność?
To reakcja obronna organizmu na szkodliwe czynniki, takie jak pasożyty, wirusy, bakterie czy grzyby i wszelkiego typu patogeny. Immunologia wyróżnia dwa rodzaje odporności, tę swoistą, która jest formowana jeszcze na etapie płodu oraz nabytą, między innymi poprzez kontakt z patogenem. Oprócz naturalnej odporności mówić można także o tej sztucznej, która wspierana jest specjalnym programem szczepień.
Jak wzmacniać odporność dziecka?
Największe ryzyko łapania różnego typu infekcji zauważalne jest w wieku przedszkolnym dziecka. Jego układ odpornościowy nie jest jeszcze do końca wykształcony, a to właśnie w grupie rówieśników i podczas przebywania poza domem, malec narażony jest na wzmożony kontakt z patogenami.
Wiadomo na pewno, że najlepszą metodą na budowanie naturalnej odporności dziecka jest karmienie piersią. Mleko matki ma właściwości antybakteryjne, zawiera również mnóstwo dobroczynnych witamin, jak A i C, które wspierają układ immunologiczny dziecka.
W przypadku kilkulatków, u których diagnozuje się wzmożoną liczbę infekcji i rozpoznaje zbyt niską odporność naturalną, warto wdrożyć mechanizmy, które będą wzmacniać procesy obronne przed patogenami. Najlepsze efekty daje:
- Dieta bogata w naturalne antyoksydanty i probiotyki. W menu warto uwzględnić ryby, warzywa (przede wszystkim kiszonki), owoce oraz fermentowane napoje mleczne,
- aktywność fizyczna, przede wszystkim ruch na świeżym powietrzu,
- zdrowy sen i odpoczynek,
- niwelowanie stresu,
- suplementacja diety przy właściwym doborze probiotyków.
Korzystne działanie w ramach budowania odporności dziecka przynosi również nieprzegrzewanie dziecka w zakresie jego ubioru, utrzymywanie optymalnej temperatury w mieszkaniu (około 20 stopni Celsjusza) oraz nawilżanie powietrza.
Negatywne czynniki, które niszczą odporność dziecka
Szczególną uwagę należy zwrócić na jadłospis dziecka. Zaleca się, aby z menu wykluczyć produkty wysokoprzetworzone i sztuczne substancje. Czynnikiem, który w sposób negatywny wpływa na układ immunologiczny, jest również bierne palenie czy niekorzystne warunki środowiskowe.
Mówić można również o predyspozycjach genetycznych, złym wpływie różnego rodzaju chorób, jak cukrzyca typu 1 czy zastosowanym, niewłaściwym leczeniu chorób. Na obniżenie odporności organizmu ogromny wpływ ma także stosowana antybiotykoterapia.
Warto wiedzieć
Osoba dorosła zapada na infekcje średnio 2-4 razy w roku, a dziecko dwukrotnie częściej. Nie jest to objaw osłabionej odporności organizmu, ale sytuacja całkowicie normalna. Aby móc ocenić stan odporności, konieczne jest wykonanie badania na stężenie przeciwciał, takich jak IgG, IgA, IgM, IgE, IgD. Diagnostyce mogą podlegać również liczba neutrofili oraz liczba limfocytów.
