SIBO (ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth), to zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego. Charakteryzuje się przede wszystkim znacznym wzrostem liczebności bakterii (powyżej 10^5 jtk/g) lub pojawieniem się w jelicie cienkim nietypowych bakterii, na przykład tych, które występują w jelicie grubym. Ponieważ SIBO negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie, a nadmiar bakterii może prowadzić do naprawdę poważnych konsekwencji zdrowotnych, sprawdź, czy Ty również cierpisz na tę chorobę.
Naturalne mechanizmy obrony przed SIBO
Zdrowy organizm posiada naturalne mechanizmy obronne, które zapobiegają przerostowi bakterii w jelicie cienkim. To między innymi niskie pH żołądka, enzymy trzustkowe, prawidłowa perystaltyka jelit, prawidłowa budowa anatomiczna przewodu pokarmowego czy odpowiednio funkcjonujący układ odpornościowy jelit. Jeśli któryś z tych mechanizmów zostanie zaburzony, może to predysponować do wystąpienia SIBO.
Jak może objawiać się SIBO?
Chociaż każdy przypadek kliniczny jest indywidualny, a SIBO charakteryzuje się szerokim spektrum różnego rodzaju niespecyficznych objawów, to do tych, które występują najczęściej i w największym natężeniu zalicza się:
- nawracające bóle brzucha,
- biegunki lub zaparcia,
- wzdęcia i gazy,
- niestrawność,
- uczucie pełności w brzuchu,
- zwiększony obwód brzucha,
- przewlekłe bóle głowy,
- ciągłe uczucie zmęczenia.
Objawy SIBO mogą nasilać się po spożyciu surowych warzyw i owoców (przede wszystkim kiszonek), ale również prebiotyków i probiotyków.
Jak skutecznie zdiagnozować SIBO?
Nieinwazyjna diagnostyka SIBO polega na wykonaniu testu oddechowego. Powszechnie dostępne są dwa testy: wodorowy test oddechowy (WTO) oraz wodorowo-metanowy test oddechowy. Oba badania polegają na pomiarze gazów w wydychanym powietrzu. W przypadku występującego SIBO, bakterie bytujące w jelicie cienkim, wytwarzają wodór, który jest głównym winowajcą i powodem powstawania objawów klinicznych. Należy jednak dodać, że przerost mikrobioty w jelicie cienkim może dotyczyć nie tylko bakterii, ale również archeonów. Archeony metabolizują powstały w jelicie cienkim wodór do metanu. Wówczas zdarza się, że wynik wodorowego testu oddechowego może wyjść fałszywie ujemny, u osoby mającej w istocie SIBO. Dlatego też najbardziej skutecznym i nieinwazyjnym narzędziem diagnostycznym SIBO jest wodorowo-metanowy test oddechowy. Ocenia on jednocześnie stężenie wodoru i metanu z wydychanego powietrza. Metoda ta ocenia prawidłowość pobrania materiału i pozwala dokonać tzw. korekcji rozcieńczenia próbki. Wyklucza to fałszywie ujemne wyniki ze względu na zmieszanie wydychanego powietrza z pokojowym. Materiał do testu wodorowo-metanowego można pobrać samodzielnie, bez wychodzenia z domu.
Metody leczenia SIBO
Celem leczenia SIBO jest zmniejszenie nadmiernej ilości nagromadzonych w jelicie cienkim bakterii, które prowadzą do przykrych dolegliwości. Warto również wiedzieć, że bagatelizowanie SIBO może mieć naprawdę poważne konsekwencje. Przewlekłe biegunki czy nagminne bóle brzucha prowadzą nie tylko do dyskomfortu w zakresie codziennego funkcjonowania i spadku jakości życia. Zaburzenia mogą dotyczyć procesów trawiennych, w konsekwencji czego pacjent może borykać się z nagłym spadkiem masy ciała oraz niedoborami cennych mikroskładników, jak witamin (przede wszystkim z grupy B) i składników mineralnych (głównie żelazo). W związku z tym w skrajnych przypadkach przerost bakterii może prowadzić do anemii i niedożywienia.
Leczenie SIBO nie jest proste, ale jak najbardziej możliwe. Co istotne, każda terapia antybiotykowa, dietetyczna bądź ziołowa musi być dobrana indywidualnie, wedle potrzeb pacjenta i jego stanu zdrowia. Ponieważ przyczyny pojawienia się SIBO mogą być różne, zwalczanie nadmiaru bakterii w jelicie cienkim jest procesem niezwykle złożonym. Konieczne jest, aby pacjent był pod stałą kontrolą lekarską, a dieta (np. oparta na założeniach diety low FODMAP) była skomponowana i kontrolowana przez dietetyka.
